Biotyna – czym jest?
Biotyna, czyli witamina H, jest złożonym związkiem organicznym występującym w organizmach zwierzęcych i roślinnych. Jako składnik enzymów biotynozależnych, karboksylaz, uczestniczy w karboksylacji związków organicznych, czyli pełni rolę nośnika dwutlenku węgla. Tym samym bierze udział w syntezie kwasów tłuszczowych i aminokwasów, jak izoleucyna czy walina, oraz w glukoneogenezie. Uczestniczy wraz z witaminą K w syntezie protrombiny odpowiedzialnej za prawidłowe krzepnięcie. Jest niezbędna do właściwego wchłaniania kwasu askorbinowego (witaminy C). Biotyna na włosy jest o tyle pomocna, że wspomaga pracę gruczołów odpowiedzialnych za produkcję łoju.
Witamina H wpływa na właściwe funkcjonowanie skóry, włosów i paznokci poprzez zmniejszenie łojotoku, pobudzenie wzrostu włosów, wzmocnienie płytek paznokci, przez co jest nazywana witaminą piękna. Do niedoboru tej witaminy dochodzi stosunkowo rzadko.
Wynika to między innymi z niskiego dziennego zapotrzebowania na witaminę B7 (około 150-300 μg/d), które jest pokrywane ze spożywanym posiłkiem. Wiele produktów spożywczych zawiera bowiem biotynę w ilościach wystarczających, aby pokryć jej dzienne zapotrzebowanie. Ponadto niektórzy naukowcy są przekonani, że flora bakteryjna jelit produkuje znaczne ilości witaminy B7, która następnie jest absorbowana do krążenia. Pacjenci dotknięci niedoborem biotyny to zwykle osoby przewlekle leczone antybiotykami. Często są to osoby niedożywione.
Niedobór i nadmiar biotyny
Jeśli dojdzie do wystąpienia niedoboru biotyny, objawy pojawią się po około 3 – 5 tygodniach stosowania diety ubogiej w tę witaminę. Najpierw ucierpi skóra i włosy. Pojawi się nasilony łojotok (witamina B7 hamuje czynność gruczołów łojowych). Może dojść do wystąpienia stanów zapalnych skóry twarzy, łuszczenia skóry i na tym tle do rozwoju zakażeń drożdżakowych. Dochodzi do osłabienia struktury włosa, często z towarzyszącym mu odbarwieniem, do przerzedzenia włosów i w konsekwencji do łysienia.
Niedobory witaminy B7 objawiają się nie tylko problemami ze skórą czy włosami (biotyna zawiera siarkę wchodzącą w skład keratyny, składnika włosów i paznokci), ale również z przewodem pokarmowym, ośrodkowym i obwodowym układem nerwowym. Objawy neurologiczne wystąpią pod postacią łagodnej depresji, osłabienia i apatii, a także bólów mięśniowych czy parestezji. Ponadto może dojść do spadku apetytu, biegunki, wymiotów, podwyższenia cholesterolu we krwi oraz barwników żółciowych.
Nadmiar biotyny nie jest uważany za szkodliwy. Witamina zostaje wchłonięta w jelicie cienkim, zaś jej nadmierne ilości są skutecznie usuwane z organizmu wraz z moczem.
W jakich produktach znajdziemy biotynę?
Biotyna znajduje się w niewielkich ilościach w wielu produktach spożywczych. Bogatym źródłem biotyny jest wątroba, w której ta substancja jest magazynowana, soja, drożdże, żółtko jaj, orzechy włoskie i ziemne, sardynki, czekolada. Mniejsze ilości witaminy zawierają takie produkty, jak: szpinak, pomidory, marchew czy chudy ser. Przyjmuje się, że dzienna dawka suplementacyjna dla osoby dorosłej wynosi ok. 35 μg. Brakuje zgody, co do dziennej zalecanej dawki biotyny. W zależności od autorów, może wahać się między 1 a 5 mg.
