Łuszczyca skóry głowy

55

Spis treści

 

To choroba skóry przewlekła, nawrotowa o charakterze zapalno – proliferacyjnym. Uważa się, że jest to jedno z najczęstszych genetycznie uwarunkowanych schorzeń, które dotyka około 2 % populacji w Europie. Cechuje się występowaniem grudek i blaszek pokrytych dużą ilością srebrzystobiałej łuski, które ustępują bez pozostawienia śladu, blizn. Normalny czas życia komórki skóry trwa około 28 dni, kiedy od najniższej warstwy podstawowej przechodzą do górnych części naskórka, stopniowo ulegając procesowi keratynizacji, aby stać się martwą komórką zrogowaciała. Normalnie ten proces jest niezauważalny, a martwe komórki zrogowaciałe oddzielają się od skóry niepostrzeżenie. Jednak w łuszczycy skóry głowy nowe komórki skóry zbyt szybko migrują na jej powierzchnię, nie w ciągu 28 dni, czasem nawet już po 7 dniach, tworząc przez to grube warstwy nieprawidłowo złuszczonego naskórka. Przebieg łuszczycy może być bardzo różny, od zajęcia jedynie owłosionej skóry głowy, nielicznych ognisk, do postaci ciężkich, zajmujących większość powierzchni skóry i stawy. Na ciele zmiany najczęściej pojawiają się na kolanach, łokciach, rękach lub dolnej części pleców. Łuszczyca występuje zarówno u osób dorosłych (do 3%) jak i dzieci, młodzieży (0,5 – 1%).

Podstawowym znaczeniem podczas różnicowania choroby jest morfologia kliniczna, wywiad rodzinny oraz badanie histopatologiczne.

 

Przyczyny łuszczycy skóry głowy

Dokładna przyczyna do tej pory nie jest poznana. Niewątpliwą rolę odgrywa tło genetyczne, immunologiczne, środowiskowe jak stres, urazy, ukąszenia owadów, używki, leki. Coraz częściej wskazuje się na rolę komórkowych i molekularnych mediatorów łuszczycy. Przez wielu autorów podkreślany jest szczególnie układ odpornościowy i jest traktowana jako zapalna choroba autoimmunologiczna z udziałem komórek T CD4 i komórek dendrytycznych. Bezpośredni wpływ na rozwój ognisk łuszczycowego zapalenia skóry ma prawdopodobnie aktywacja interleukiny 17, interferonu 𝜸, czynnika martwicy nowotworów i interleukiny 22. Poza stanem zapalnym towarzyszącym chorobie klasyczny jest nieprawidłowy, przyspieszony proces proliferacji naskórkowej. Występuje zjawisko parakeratozy, charakteryzujące się obecnością jąder komórkowych w komórkach warstwy rogowej naskórka przez wspomniany przyspieszony
proces rogowacenia.

 

Tło genetyczne

Tło genetyczne wskazuje rodzinne występowanie łuszczycy u 70% bliźniąt jednojajowych, a jeśli choroba występuje u obydwu rodziców to u dziecka wystąpi z prawdopodobieństwem do 70%.

 

Wyróżniamy 2 typy łuszczycy

  • Typ 1 – związany z dziedziczeniem autosomalnych dominującym. Początek zazwyczaj w młodym wieku, przed 40 rokiem życia. Charakteryzuje się rozległymi zmianami, nie stwierdza się łuszczycy krostkowej.
  • Typ 2 – początek zazwyczaj między 50 a 70 rokiem życia.
    Dotychczas nie jest poznany gen odpowiedzialny za powstawanie łuszczycy, natomiast u chorych stwierdza się różne geny, które w wyniku współdziałania tworzą podłoże, na które oddziałują różne czynniki środowiskowe.

 

Tło immunologiczne

Łuszczyca skóry głowy w literaturze naukowej jest traktowana jako zapalna choroba autoimmunologiczna przez co wkład układu odpornościowego w jej patogenezę jest istotą. Przemawia za tym aktywacja limfocytów T wraz z wieloma cytokinami prozapalnymi. Antygen zaś do tej pory nie został odkryty.

Komórki Langerhansa pozostają bez zmian z zachowaniem zdolności do prezentacji antygenu. Zmniejsza się jedynie ich liczba, ponieważ część migruje do skóry

Obok stanu zapalnego indukowanego przez układ odpornościowy widoczne jest zjawisko parakeratozy, czyli obecności jądra komórkowego w keratynocytach warstwy rogowej przez zaburzony proces rogowacenia (łuska).

 

Malassezia?

Liczne badania potwierdzają rolę gatunku Malassezia sp. w powstawaniu łuszczycy skóry głowy. Stwierdza się wyraźny wzrost populacji podczas zaostrzenia zmian.

 

55

Objawy łuszczycy skóry głowy

Łuszczyca występuje w kilku odmianach i w każdej z nich może dawać inne objawy.

  • zmiany najczęściej pojawiają się na czole, z tyłu szyi lub za uszami
  • tendencja do umiejscowienia zmian na linii owłosienia
  • wykwit pierwotny to czerwono – brunatna grudka
  • zmiany na skórze głowy mają charakter dobrze odgraniczonych zlewnych ognisk zapalnych, rumieniowo – naciekowych, praktycznie zawsze pokrytych srebrzystą łuską
  • towarzyszy suchość skóry, świąd
  • może dojść do czasowej utraty włosów, bez bliznowacenia (łysienie bliznowaciejące jedynie w ciężkich postaciach jak np. krostkowej)
  • nie towarzyszą zmian struktury włosa
  • przebieg schorzenia przewlekły, cechuje się okresami zaostrzeń i stabilności
  • na paznokciach łuszczyca może powodować podpaznokciowe rogowacenie, zgrubienie, zmatowienie, kruchość, naparastkowe wgłębienia, charakterystyczna jest żółta prześwitująca plama pod płytką paznokciową
  • objaw Koebnera – występuje w aktywnej fazie choroby – w miejscu zadrapania pojawiają się nowe zmiany łuszczycowe
  • odmiana krostkowa – drobne zmiany krostkowe pokryte srebrzystą łuską, w okresie remisji zmiany wyglądają jak w zwykłej łuszczycy, w aktywnej fazie choroby wykwity krostkowe mogą się zlewać, a naskórek może ulegać spełzaniu
  • zmiany mogą pojawić się również w okolicy kolan, łokci, dolnej części pleców i pośladków, na dłoniach i stopach, mogą pojawiać się na całym ciele
  • łuszczyca stawowa (typu dystalnego, zniekształcającego, reumatoidalnego) – jest bardzo niebezpieczna ponieważ może prowadzić do inwalidztwa – w tej odmianie choroby dochodzi do zajęcia stawów

 

Rozpoznanie różnicowe

W rozpoznaniu łuszczycy owłosionej skóry głowy uwzględnić należy:

  • grzybicę owłosionej skóry głowy
  • łojotokowe zapalenie skóry głowy
  • wyprysk pieniążkowaty
  • odmiana tocznia rumieniowatego
  • pseudotinea amiantacea

 

Czy łuszczyca jest zaraźliwa?

Łuszczyca nie jest chorobą zakaźną. Nie można się nią zarazić się od kogoś innego, nie można jej przenieść innym osobom przez bezpośredni kontakt ze skórą chorego, drogą kropelkową ani przez kontakt płciowy.

To przewlekła choroba zapalna skóry, uwarunkowana genetycznie, w której ważną rolę odgrywają również zaburzenia immunologiczne. Pod wpływem pobudzonych komórek układu odpornościowego dochodzi do przyspieszonej proliferacji naskórka, dochodzi do szybkiego i niepełnego rogowacenia.

 

55

Łuszczyca w skrócie

    Łuszczyca może być kłopotliwa, zwłaszcza dla osób mocno aktywnych fizycznie, chorzy często muszą unikać pływania i innych sytuacji w których ogniska mogą być widoczne. Istnieje jednak wiele rodzajów leczenia, które pomagają utrzymać łuszczycę pod kontrolą.
  • Eksperci uważają, że łuszczyca powstaje, gdy układ odpornościowy atakuje organizm powodując stany zapalne i łuszczenie się skóry. Często występuje po długotrwałym stresie lub traumie. W niektórych przypadkach, łuszczyca jest uwarunkowana genetycznie.
  • Osoby z łuszczycą często zauważają różne stany natężenia choroby. Czynniki, które mogą nasilać objawy to zimny i suchy klimat, infekcje, stres, sucha skóra i przyjmowania niektórych leków.
  • Łuszczyca nie jest zaraźliwa i nie może być przenoszona przez dotyk.
  • Objawy łuszczycy występują w różnej postaci. Łuszczyca może być łagodnie obejmować małe obszary w postaci wysypki. Kiedy łuszczyca jest umiarkowana lub intensywna, skóra często obciążona jest stanem zapalnym połączonym z czerwonymi obszarami pokrytymi luźną, srebrzystą łuską. Jeśli łuszczyca jest ciężka, skóra swędzi i jest podrażniona. Duże ogniska chorobowe bywają bardzo niewygodne. Często łączą się i obejmują duże obszary skóry, np. cały tył głowy.
  • U niektórych osób, łuszczyca atakuje również stawy. To zapalenie może mieć również wpływ na paznokcie i powodować ich nierówności, zmianę koloru i oddzielanie od łożyska paznokcia. Martwy naskórek może zalegać pod paznokciem.

 

Leczenie łuszczycy skóry głowy

Łuszczyca jest z pewnością chorobą o podłożu wielokierunkowym. To jedna z najczęstszych genetycznie uwarunkowanych chorób o charakterze zapalno – proliferacyjnym i przewlekłym, nawrotowym przebiegu. Cierpi na nią około 2 – 3% europejczyków dorosłych i około 1% dzieci. Cechuje się zwiększoną proliferacją naskórka, klinicznie objawia się typowymi grudkami i blaszkami pokrytymi srebrzysto białą łuską, które ustępują bez pozostawienia blizn. Obraz i nasilenie zmian jest różne, od pojedyńczych ognisk w poszczególnych okolicach, do zajęcia całej skóry oraz stawów podczas tych najcięższych przypadków.

Łuszczyca skóry głowy prócz podłoża genetycznego, bardzo często jest wynikiem osłabienia układu odpornościowego pod wpływem życiowej traumy czy przewlekłego stresu. Bywają okresy, gdy objawy są znacznie łagodniejsze, często jednak przechodzą do reemisji i choroba znacznie się zaostrza.

  

Metody leczenia

Podstawowym podejściem w leczeniu łuszczycy jest działanie objawowe, ponieważ jest chorobą przewlekłą, nawrotową. Wszystkie czynności będą opierały się na łagodnym i zarazem skutecznym usunięciem łuski. Łuszczyca skóry głowy nie lubi agresywnego działania, agresywnych składników aktywnych, dlatego receptury preparatów trychologicznych stworzone zostały z najwyższym poszanowaniem potrzeb skóry łuszczycowej.

Leczenie łuszczycy ma na celu:

  • przerwanie cyklu, który powoduje zwiększone wytwarzania komórek skóry, zmniejszając w ten sposób stan zapalny i nagromadzanie zrogowaciałej warstwy.
  • usunięcie łuski i wygładzenie skóry, co jest szczególnie istotne w terapiach miejscowych
  • przywrócenie właściwego poziomu nawilżenia skóry przez odbudowę płaszcza hydrolipidowego

Istotnym elementem kuracji jest likwidacja ognisk chorobowych specjalnie przystosowanymi do tego preparatami o różnej konsystencji, w zależności od obrazu klinicznego, nasilenia zmian. Najczęściej wykorzystywane są peelingi wodne lub oleiste, maski, sera. Proces usuwania łuski musi zawsze przebiegać z zachowaniem wysokiej ostrożności, aby nie potęgować istniejącego już podrażnienia skóry. W przypadkach bardzo intensywnych stadiów choroby – grubych, twardych skupisk łusek, miejsca te należy zmiękczyć specjalnym serum na bazie roślinnych olejków eterycznych z upraw organicznych. Częstym składnikiem preparatów złuszczających jest kwas salicylowy o silnych właściwościach złuszczających.

Zalecane przez specjalistów naszej kliniki peelingi, zwiększają wchłanianie następnie aplikowanych preparatów do miejscowych. Leczenie trychologiczne wyróżnia się tym od innych, iż przykłada dużą wagę do indywidualnej metodyki, traktuje każdy problem jednostkowo oraz skutecznie, bez skutków ubocznych eliminuje uporczywe objawy chorobowe. Pozbawiona łuski, czysta, nawilżona i zdrowa skóra oraz estetyczny wygląd wpływa pozytywnie na stan emocjonalny pacjentów naszej kliniki, zwiększając tym efektywność stosowanych kuracji.

Kurację ściśle uzależniamy od zaawansowania choroby. Stosujemy odpowiednie substancje, często w ich największym dopuszczalnym stężeniu w celu wyeliminowania objawów chorobowych na długi czas. Wszyscy nasi pacjenci widzą znaczną poprawę nawet po tygodniu od rozpoczęcia leczenia. W przypadkach, kiedy chorobie towarzyszyło wypadanie włosów spowodowaliśmy jego zatrzymanie i odrost włosów, które wypadły.

Kuracja domowa

Niezbędnym elementem jest wprowadzenie domowej kuracji trychologicznej stosowanej przez pacjenta rzetelnie i systematycznie przez okres do około 3 miesięcy lub krócej jeśli zmiany wcześniej ulegną cofnięciu. Każda kuracja opiera się na 3 elementach: oczyszczanie wstępne, które ma na celu zmiękczenie i usunięcie łuski, mycie skóry głowy szamponem lub mieszaniną wybranych olei roślinnych o właściwościach leczniczych i ostatnie – nałożenie na skórę głowy preparatu przeciwdziałającego powstawaniu łuski, silne nawilżającego, łagodzącego stan zapalny, którego już nie spłukujemy. Skórę głowy powinno się myć wtedy kiedy zachodzi potrzeba, warunkiem jest używanie dobrych preparatów, zazwyczaj co drugi dzień. Lotiony czy ampułki przeciw powstawaniu łuski, przeciwświądowe, łagodzące stosuje się zawsze po myciu, również na noc czy wtedy kiedy zachodzi taka potrzeba. Pamiętajmy o tym, żeby nie nakładać na skórę głowy masek, odżywek, ani żadnych produktów do stylizacji. Są to preparaty przeznaczone jedynie na włosy.

Efekt kuracji łuszczycy skóry głowy jest widoczny po jednorazowym zastosowaniu preparatów. Przynosi ulgę i komfort. Nie należy jednak poprzestać na jednorazowej aplikacji. Kuracja powinna trwać około 3 miesiące, z odstawieniem wszystkich innych preparatów wcześniej używanych aby nie zakłócać procesu leczenia objawowego.
Pacjent z łuszczycą powinien zawsze zwracać uwagę na stosowane preparaty, pod ręką mieć skuteczny produkt profesjonalny, aby w razie potrzeby szybko i skutecznie usunąć łuskę.

Profesjonalne zabiegi trychologiczne

Celem szybszego usunięcia objawów łuszczycy skóry głowy jest przeprowadzenie serii zabiegów w gabinecie trychologicznym. Poza leczniczym charakterem zabiegi są świetną formą aromaterapii ze względu na zawartości wysokiej jakości olejków eterycznych zazwyczaj pozyskiwanych z upraw organicznych. Połączone są z masażem relaksacyjnym, który poza zwiększeniem przenikalności składników aktywnych w głąb skóry, pomaga w usunięciu łuski łuszczycowej i koi zakończenia nerwowe, co w połączeniu z zapachem wprawia w błogi relaks. Zabiegi trwają zazwyczaj 30 – 60 minut. Można przeprowadzać je raz w tygodniu lub co dwa tygodnie, zazwyczaj w serii 6 – 10 zabiegów.

Zabiegi przeprowadzane w gabinecie różnią się w zależności od intensywności problemu oraz oczekiwań czy upodobań pacjenta. Istnieją zabiegi nieinwazyjne jak i inwazyjne, przy użyciu igły – karboksyterapia. Można przeprowadzać je z myciem skóry głowy lub bez, z wykorzystaniem aparatury, jak np. technologia infuzji tlenowej, lub bez. Wszystkie formy są skuteczne. Podczas obrazowego badania skóry głowy oraz obejrzenia jej pod trichoskopem specjalista dobiera najlepszą z metod.

Efekty są widoczne po pierwszym zabiegu. Po wykonaniu serii zabiegów zalecane są zabiegi przypominające raz na 2 – 3 miesiące.

Kuracja w gabinecie nie jest samodzielną metodą leczenia objawów łuszczycy ze względu na trudny charakter schorzenia. Musi był połączona z profesjonalnymi preparatami do stosowania w domu.

 

Styl życia i działania łagodzące objawy łuszczycy:

  • Systematyczna higiena i pielęgnacja – jeśli to konieczne głowę należy myć nawet codziennie,
  • Ekspozycja skóry na niewielkie ilości światła słonecznego. Kontrolowana ilość światła słonecznego może znacznie poprawić stan skóry,
  • Stosowanie kąpieli solankowych,
  • Unikanie w diecie alkoholu, słodyczy, ostrych przypraw.

 

Leki na łuszczycę

W przypadku długo utrzymujących się zmian wskazane jest stosowanie:

  • Leków o działaniu antyproliferacyjnym (cygnolina, antralina- aktualnie rzadziej stosowane, pochodne witaminy D- kalcypotriol, takalcytol, kalcytriol) i przeciwzapalnym (kortykosteroidy).
  • W przypadku braku efektu kuracji zewnętrznej możliwe jest leczenie ogólne (metotreksat, retinoidy, cyklosporyna A, hydroksymocznik), oraz leków biologicznych
  • Leki biologiczne na łuszczycę – w syntezie tego rodzaju leków wykorzystuje się naturalne substancje biologiczne lub imituje się mechanizmy zachodzące w organizmie człowieka. Leki biologiczne w łuszczycy są to leki działające selektywnie na poszczególne elementy reakcji immunologicznych, które prowadzą do powstawania zmian łuszczycowych (infliksymab, etanercept, adalimumab, ustekinumab).

 

Skąd bierze się łuszczyca?

Jest to przykład choroby autoimmunologicznej, czyli takiej, w której organizm atakuje własne tkanki. Specjaliści w badaniu łuszczycy skóry głowy upatrują przyczyn genetycznych. Skłonność do zachorowania możemy więc odziedziczyć po rodzicach (70% ryzyka zachorowania). Chorobą nie można się zarazić. Najczęściej rozpoznaje się ją u osób młodych, w wieku od 10 do 40 roku życia. Wśród przyczyn wskazuje się również na zmiany hormonalne (np. w czasie ciąży), silny stres, infekcje oraz zażywanie niektórych leków. Do zachorowania przyczynić się mogą leki z grupy β-blokerów, preparaty przeciwko malarii, a nawet powszechnie stosowane środki przeciwbólowe stanowiące niesterydowe leki przeciwzapalne. Zmiany w układzie immunologicznym prowadzą do zapoczątkowania stanu zapalnego skóry. Podczas gdy zdrowy naskórek złuszcza się po około miesiącu, w łuszczycy zaledwie po czterech dniach.

Podstawą w leczeniu łuszczycy jest stosowanie preparatów o działaniu miejscowym. Pozwalają one usunąć nawarstwione, nieprawidłowo wykształtowane fragmenty naskórka. Preparaty takie jak kortykosteroidy, dziegieć, witamina D czy cygnolina hamują nadmierne tempo podziałów komórkowych i działają przeciwzapalnie. W codziennej pielęgnacji należy za wszelką cenę starać się unikać drapania ognisk zapalnych, choć swędzenie bywa bardzo dokuczliwe. Mycie powinno być bardzo delikatne. Warto sięgać po specjalne preparaty wspomagające leczenie.
Zapraszamy wszystkich borykających się z objawami schorzenia. Terapie są dobierane z udziałem kilku specjalistów z różnych dziedzin biorących udział w diagnozowaniu i leczeniu łuszczycy.

 

Czynniki, które mogą nasilić objawy łuszczycy:

  • Infekcje
  • Stres
  • Urazy, mechaniczne drażnienie, mogą powodować powstawanie nowych zmian zarówno w okresie remisji jak i w aktywnej fazie choroby
  • Niektóre leki (antybiotyki np. tetracykliny, leki przeciwmalaryczne, blokujące receptory, B-adrenergiczne np. Propranolol, sole litu)
  • Dieta- spożywanie ostrych przypraw, słodyczy i alkoholu może nasilać objawy. Palenie pogarsza stany łuszczycowe. Jeśli palisz – spróbuj rzucić

 

Łuszczyca, przyczyna pogorszonej samoakceptacji

Przez zmiany na skórze, osoba chora na łuszczycę bardzo często miewa kompleksy i czuje się gorsza od reszty. Widzi, że skóra nie jest taka ładna, normalna jak innych, często boryka się z odtrąceniem, co dodatkowo pogłębia chorobę. Należy być świadomym człowiekiem, na miarę obecnych czasów. Łuszczyca nie jest zaraźliwa. Powinna i musi być czymś normalnie akceptowalnym przez wszystkich, co będzie pomocne w procesie leczenia chorych.
Jako społeczeństwo powinniśmy dołożyć wszelkich starań aby otoczyć opieką chorych z tego typu problemami, zrozumieć ich trudny świat, zwłaszcza to, że to nie jest ich wina, że ich skóra nie jest tak piękna i zdrowa jak Twoja.

 

Znalezienie sposobu na łuszczycę pomaga wielu osobom poczuć się lepiej. Problem ten może powodować niską samoocenę. Wiele osób czuje się nieatrakcyjnymi i zakłopotanymi. Trycholog zaoferuje rozwiązania, które pomogą Ci czuć się i wyglądać lepiej.

Jeśli chciałbyś poznać przyczyny Twojej łuszczycy oraz jak sobie z nią poradzić poniżej możesz dokonać rezerwacji dofinansowanego badania trychologicznego u specjalisty od skóry głowy w całej Polsce.

 

Rezerwacja finansowanej wizyty u Trychologa

Do końca marca badanie skóry głowy finansowane z programu Zdrowe Włosy