Łysienie plackowate

Spis treści

 

Jest to choroba owłosionej skóry, która może wpływać na wszystkie partie włosów charakteryzując się występowaniem wyłysiałych obszarów na głowie. Tworzą się dobrze odgraniczone ogniska od zdrowo wyglądającej skóry. Może dotyczyć nie tylko obszarów głowy, ale również potrafi występować na twarzy czy całym ciele. Czas powstawania danego łysienia i sprecyzowana przyczyna nie są scharakteryzowane etapami. „Jedynym co jest pewne w przypadku łysienia plackowatego jest jego niepewność”. Atakowane są mieszki włosowe, następnie wypadają włosy tworząc wyłysiałe placki. Choroba ta z zasady jest rzadko kojarzona z jakimikolwiek wewnętrznymi lub zewnętrznymi problemami medycznymi. Jednak w rzeczywistości można znaleźć wiele chorób czy działań zewnętrznych, wewnętrznych, które przyczynią się do powstawania łysienia plackowatego lub będą jego następstwem. Bardzo często miejsca same ponownie zarastają włosami. Dla przyspieszenia odrostu włosów warto zastosować dodatkowe kuracje pielęgnacyjne lub zabiegi kosmetologiczne, medyczne. Rzadko występuje przed 3 rokiem życia. Ponad połowa osób chorych na łysienie plackowate ma mniej niż 30 lat. Dotyczy często kobiet oraz mężczyzn, natomiast zauważono przewagę występowania łysienia u płci męskiej. Tendencje do tej choroby możemy dziedziczyć w genach. U większości osób chorujących przyczyną alopeci areata jest rozwój chorób autoimmunologicznych. Najnowsze badania dowodzą, że w wyniku choroby autoimmunologicznej pośredniczonej przez limfocyty T, następuje tak zwana utrata uprzywilejowania immunologicznego.

 

Przyczyny łysienia plackowatego

Najnowsze dowody świadczą o tym, że łysienie plackowate jest spowodowane nieprawidłowościami w układzie odpornościowym. Należą do nich przede wszystkim choroby autoimmunologiczne. Nieprawidłowości te prowadzą do autoagresji błędnie funkcjonującego układu odpornościowego i atakowania własnych komórek. Jest to wytwarzanie przeciwciał przeciw własnym antygenom. W rezultacie układ odpornościowy atakuje konkretne tkanki ciała. Własny układ odpornościowy atakuje mieszki włosowe i zakłóca proces powstawania włosa.

Osoby cierpiące na tę chorobę mogą być bardziej narażone na

  • inne choroby autoimmunologiczne – takie jak choroby tarczycy lub bielactwo (jaśniejsze płaty skóry). W przypadku nieprawidłowości pracy tarczycy, pojawia się autoimmunologiczne zapalenie tarczycy Hashimoto
  • astmę i alergie – głównie atopowe zapalenie skóry (powszechnie nazywane egzemą) oraz katar sienny (alergie nosa)
  • cukrzycę pierwszego typu

Łysienie plackowate często jest związane z innymi stanami takimi jak

  • autoimmunologiczne zaburzenia alergiczne
  • choroby tarczycy
  • bielactwo
  • toczeń rumieniowaty
  • reumatoidalne zapalenie stawów
  • wrzodziejące zapalenia jelita grubego

 

Podział ze względu na rodzaje

Łysienie plackowate ograniczone dzielimy na

  • Łysienie plackowate wieloogniskowe – więcej niż jedno dobrze odgraniczone,
    owalne lub okrągłe ognisko łysienia.
  • Łysienie plackowate jednoogniskowe – jedno dobrze odgraniczone, owalne lub okrągłe ognisko łysienia
  • Łysienie całkowite- zajmuje całą skórę głowy
  • Łysienie uogólnione- zajmuje całą skórę głowy, miejsca owłosione na twarzy (brwi, rzęsy), owłosienie pachowe
    oraz włosy meszkowe
  • Łysienie złośliwe- jest wynikiem opornego reagowania na długotrwałe leczenie

 

Zróżnicowanie pod względem kształtu

  • Łysienie ogniskowe- ogniska łysienia znajdują się w obrębie jednej partii ciała
  • Łysienie rozlane – łysienie rozlane pojawia się, gdy nie można wyodrębnić poszczególnych ognisk
  •  

  • Łysienie siatkowate – występuje rumień i centralne siatkowate teleangiektazje, zmiana połyskująca i owalna
  • Łysienie wężykowate – łyse partie tworzą pas wokół głowy zajmując okolice potyliczne, czołowe i skroniowe

 

Typy łysienia plackowatego

  • Pospolity- szybkie samoistne ustępowanie zmian
  • Atopowy- występuje u osób z wywiadem atopowym, łysienie najczęściej jest rozległe
  • Kombinowany- występuje u osób ze współistniejącymi zaburzeniami narządów wewnętrznych, np. tarczycy
  • Hipertoniczny- ogniska zlewają się w większy obszar

 

Objawy łysienia plackowatego

Charakteryzuje się nagłym wypadaniem włosów zazwyczaj w jednym miejscu na głowie. Jest wielkości „pięciozłotówki”. Pojawiają się ogniska, które są całkowicie pozbawione włosów. Przy powiększeniu 200 razy na łysej skórze widać ujścia mieszków włosowych. Skóra głowy wygląda na zdrową i nienaruszoną żadnymi stanami zapalnymi. Na obrzeżach łysego placka gołym okiem można dostrzec tak zwane włosy wykrzyknikowe (wizualnie przypominające wykrzyknik). Najczęściej jest to jeden placek, chociaż może ich wystąpić więcej. Wyróżnia się kilka podstawowych rodzajów łysienia plackowatego. Każde z nich ma swoje charakterystyczne objawy wizualne.

Włosy przechodzą przedwcześnie do fazy katagenowej czyli fazy regresji lub też powstają włosy dystroficzne, które szybko wypadają. Mieszki włosowe pod skórą nie ulegają miniaturyzacji i nawet po wielu latach są gotowe do wypuszczenia włosów. Najcięższy przypadek to łysienie złośliwe objawiające się całkowitym wyłysieniem na głowie oraz innego owłosienia jak brwi czy rzęsy. Występuje zarówno u kobiet jak i mężczyzn niezależnie od rasy. Nie objawia się żadnym fizycznym bólem.

 

Diagnoza łysienia plackowatego

Istotną rolą w postawieniu trafionej diagnozy jest wywiad z osobą borykającą się z danym problemem. W wywiadzie rodzinnym powinno zwrócić się uwagę na atopię, choroby tarczycy, choroby autoimmunologiczne. Kolejnym krokiem jest badanie przedmiotowe. Jeśli mamy doczynienia z odgraniczonymi ogniskami, które są pozbawione włosów, są to również rozległe obszary wyłysienia, ale skóra wygląda na zdrową, można powoli stwierdzać, że jest to łysienie plackowate. Dodatkowo w fazie czynnej choroby atakowane są włosy zawierajace barwnik. Często podczas odrostu mamy do czynienia z odrostem białych włosów bądź kępek. Najczęściej process szybkiego “pseudoosiwienia” występuje przy postępującym i rozlanym typie łysienia.

Pod kamerą można zauważyć żółte punkty czy też czopy rogowe. Mogą również występować czarne punkty, które wyglądają jak urwany włos przy samej nasadzie i dodatkowo wizualnie przypomina wielokrotnie rozdwojoną łodygę. W przypadku łysienia plackowatego niebliznowaciejącego ujścia mieszków włosowych są prawidłowo zachowane.

Jest możliwe wykonanie testów pociągania- dodatni i potwierdzający występowanie łysienia plackowatego, jeśli mamy włosy telogenowe lub dystroficzne anagenowe. Kolejnym krokiem jest badanie histologiczne. W przypadku łysienia ostrego złośliwego należy pobrać wycinek ze zmiany. W badaniu jest wyraźny gęsty naciek limfocytarny wokół opuszki.

 

Leczenie łysienia plackowatego

Łysienie plackowate (AA) jako jedyne z wielu rodzajów łysień, nie ma stu procentowego określonego schematu leczenia, które mogłoby się sprawdzić. Często samoistnie włosy odrastają, ale jest to znikoma ilość przypadków. Zarówno w łysieniu androgenowym tak i w łysieniu plackowatym należy pomagać skórze, wspomagać odbudowę macierzy i tworzenia się nowych cebulek włosa.

Trudno jest przewidzieć przebieg choroby. Pewną informacją w łysieniu plackowatym jest jego niepewność w jakiej formie wystąpi, z jak intensywnym zaostrzeniem. Nie ma żadnych objawów, które mogłyby wskazywać na dany czas pojawienia się na skórze AA. Leczenie może pomóc włosom szybciej ponownie odrosnąć i zapobiec nawrotom.

Trycholog może zalecić jedną lub więcej z następujących czynności, aby umożliwić szybszy odrost:

  • Pozbawienie się traum i stresów – przy pomocy środków psychotropowych lub też przy wsparciu psychologa należy pozbyć się wszelkich traum i stresów. Im mniej czynników stresogennych, tym lepsze efekty można osiągnąć. Warto pamiętać, że łysienie plackowate jest często uaktywniane przez nadmierny stres lub niedostateczne radzenie sobie z nim
  • Mezoterapia igłowa, systematyczne wstrzykiwanie do komórek włosa silnych substancji odżywczych, które mogą pobudzić mieszki do wytwarzania włosów
  • Mezoterapia mikroigłowa, którą pacjenci wykonują samodzielnie w domu. Jest to zabieg systematycznego nakłuwania skóry głowy specjalnym, odpowiednio dobranym wałeczkiem na którym umieszczonych jest 540 mikroigiełek odpowiedniej długości. Systematyczne nakłuwanie zwiększa ukrwienie skóry głowy, potęgując tym samym dopływ substancji odżywczych do włosa a dzięki tworzonym przez igiełki kanałom, później aplikowany preparat absorbuje się w głąb skóry, docierając bezpośrednio do mieszka. Systematyczne stosowanie dermarollera pobudza mieszek oraz przyspiesza odrost włosów

Każdy sposób mezoterapii w przypadku takiego typu łysienia, niestety nie gwarantuje stu procentowego efektu. Często zdarza się, że efekt wręcz jest mizerny, mimo dużej ilości wykonywanych zabiegów.

  • Stosowanie silnych preparatów na porost włosów – produkty trychologiczne stymulujące porost włosów do stosowania systematycznego w domu. Preparaty te dość często opierają się na bazie komórek macierzystych, np. z gardenii jaśminowej czy szarotki alpejskiej, a także mogą zawierać peptydy
  • Stosowanie PLACENTY (ekstraktu z łożyska) – stymuluje wzrost włosów i zwiększa użycie tlenu przez komórki. Doskonale nawilża tkanki i komórki naskórka
  • Systematyczne naświetlanie skóry specjalnymi grzebieniami laserowymi
  • Stosowanie fotochemioterapii przy użyciu leku uczulającego na światło. Skóra poddawana jest naświetlaniu promieniami UVA/ UVB/ PUVA. Ilość zabiegów określona jest względem typu łysienia plackowatego, jego obszaru, stanu zaostrzenia. Zabiegi powtarzane są 3 razy w tygodniu
  • Krioterapia jako miejscowe schładzanie tkanek skóry. Nie zaleca się częstego stosowania danego zabiegu przez dłuższy czas, w wyniku ostrożności by nie doszło uszkodzenia mieszków włosowych
  • Dermatolodzy zalecają doustne przyjmowanie kortykosteroidu, DPCP oraz stosowanie antraliny (łuszczyca)

Każda z metod ma na celu wyłowanie na skórze stanu zapalnego.

Dostępne są dwa rodzaje leczenia z zastosowaniem immunosupresji (leki, które hamują aktywność limfcytów T- cyklosporyna) bądź terapii immunomodulującej. Należą do nich wstrzyknięcia glikokortykosteroidów podawane w miejsce łysienia oraz wywołanie alergii kontaktowej. Jednym z prostych sposobów na wywołanie alergii kontaktowej jest działanie na skórę drażniąco ditranolem, czyli lekiem przeciwłuszczycowym.

Najbardziej innowacyjną metodą leczenia jest leczenie biologiczne, które na chwilę obecną nie dostarcza odpowiedniej ilości badań potwierdzających swoją wysoką skuteczność. Wykorzystuje się w owym leczeniu preparaty przeciwcytokinowe.

Stosowanie minoksydylu miejscowo działa stymulująco w przypadku łysienia androgenowego, natomiast zauważono pozytywne efekty w postaci opóźnienia nawrotów łysienia plackowatego. Wywołuje pobudzenie mieszków włosowych do podziałów mitotycznych. Skóra lekko drażniona przez preparat nie daje oznak traktowania cebulki włosa jak ciała obcego. Włosy mogą częściowo lub całościowo odrosnąć, natomiast w momencie odstawienia minoksydylu może nastąpić nawrót łysienia w danym miejscu bądź przenieść się na inny obszar.

Pacjenci mogą stosować więcej niż jedną metodę. Połączenie dwóch lub więcej terapii często zwiększa sukces i odrost włosów. Jest to podejście do działania holistycznego, które wpływa na intensywność terapii.

Łysienie plackowate można bardzo szybko pobudzić do odrostu nowych włosów, natomiast nie zawsze udaje się to zrobić w każdym przypadku. Połączenie wielu kuracji, czyli tworzenie nieustająco bodźców drażniących skórę objętą łysieniem, pozwalają trwale je wyleczyć.

Każdy przypadek wymaga diagnozy. Właściwa diagnoza i odpowiednio przygotowany schemat kuracji, systematyczność i cierpliwość gwarantuje 100% wyleczenie łysienia plackowatego oraz odrost włosów, które wypadły a co za tym idzie, lepsze samopoczucie pacjenta.

 

Piśmiennictwo

  • Wiesława Sudnik Rola selektyn E, L i P w patomechanizmie łysienia plackowatego
  • The New England Journal of Medicine. Łysienie plackowate Amos Gilhar, MD, Amos Etzioni, MD, Ralf Paus, MD

 

 

Znalezienie sposobu na łysienie plackowate pomaga wielu osobom poczuć się lepiej. Ich utrata, zwłaszcza u kobiet, może powodować niską samoocenę. Wiele osób czuje się nieatrakcyjnymi i zakłopotanymi. Trycholog zaoferuje rozwiązania, które pomogą Ci czuć się i wyglądać lepiej.

Jeśli chciałbyś poznać przyczyny Twojego łysienia oraz jak sobie z nim poradzić poniżej możesz dokonać rezerwacji dofinansowanego badania trychologicznego u specjalisty od włosów w całej Polsce.

 

Rezerwacja finansowanej wizyty u Trychologa

Do końca marca badanie włosów finansowane z programu Zdrowe Włosy