Łysienie androgenowe

Spis treści

 

Łysienie androgenowe występuje z powodu wrażliwości mieszków włosowych na androgeny. Jest to najczęstsza przyczyna utraty włosów i występuje u 70% mężczyzn i 40% kobiet w pewnym okresie ich życia. Jest to androgenozależna utrata włosów o charakterystycznej morfologii postępująca nie bliznowaciejąc.

 

Objawy łysienia androgenowego

U mężczyzn zwykle występuje recesja linii włosów na skroniach (zakola) i łysina na wierzchołku, u kobiet zwykle objawia się w postaci rozproszonego przerzedzenia na szczycie głowy. U mężczyzn często prowadzi do całkowitego wyłysienia. U kobiet raczej nigdy nie dochodzi do wyłysienia.

Łysienie androgenowe – w większości przypadków jest uwarunkowane genetycznie.

Łysienie tego typu występuje zarówno u kobiet jak i u mężczyzn jednak powinny być traktowane jako dwa odrębne schorzenia. Różnice dotyczą między innymi wieku w którym jednostka pojawia się, ale także obrazu klinicznego i częstotliwości występowania.

Pierwsze objawy łysienia androgenowego ujawniają się u nastolatków (forma ostra). Objawia się cofaniem linii na skroniach i czole, następnie proces zaczyna obejmować koronę głowy. Na łysienie androgenowe narażone są również kobiety. U kobiet przebieg choroby jest odmienny w stosunku do mężczyzn. Włosy przerzedzają się na środku głowy w postaci rozproszonej.

 

Przyczyny łysienia androgenowego

Badania wykazują że głównym czynnikiem powodującym łysienie androgenowe jest testosteron a jeszcze bardziej pochodna testosteronu – dihydrotestosteron (DHT). Są to męskie hormony – androgeny, które występują u mężczyzn ale również u kobiet.

Androgeny odgrywają ważną rolę w rozwoju seksualnym mężczyzn od urodzenia do dojrzewania. Regulują pracę gruczołów łojowych, wzrost apokrynowych włosów oraz libido. Wraz z wiekiem, androgeny stymulują wzrost włosów na twarzy, ale powstrzymują na skroniach i wierzchołku głowy, stan ten został nazwany „paradoksem androgennym”.

Hormony te w organizmie kontrolują one głównie funkcje układu rozrodczego zarówno u kobiet jak i u mężczyzn. Podstawowym hormonem z grupy androgenów jest testosteron. Produkowany on jest przez komórki Laydiga, ale może on pochodzić także z nadnerczy, chociaż w mniejszej ilości. Testosteron rozkładany jest przez enzym 5αreduktazę do 5α-dihydrotestosteronu (DHT). Ta forma hormonu wykazuje silniejsze działanie androgenne. Istnieją dwa różne typu enzymy 5αreduktazy jednak w mieszkach włosowych testosteron mediowany głównie przez typ II 5αreduktazy. Chociaż to nie skóra jest głównym źródłem syntezy androgenów, krążące w niej prohormony także wykazują zdolności androgenne. Mowa o DHEA i androstendionie, które w gruczołach potowych i brodawkach włosów mogą być transformowane do DHT i testosteronu. Mężczyźni z łysieniem androgenowym zazwyczaj mają wyższe stężenie 5α reduktazy. Najwyższe stężenie 5α reduktazy występuje na skórze głowy. Wspomniane hormony, jako androgeny o silnym działaniu, regulują procesy fizjologiczne, prawidłowo stymulują produkcję włosów terminalnych w różnych okolicach ciała ( okolice pachwin, broda), wywierają odmienny efekt na wzrost włosów w genetycznie predysponowanych miejscach takich jak okolice czoła i szczytu owłosionej skóry głowy. W okolicach łysiejących zwiększone jest stężenie DHT dlatego też hormon ten jest najbardziej istotnym androgenem w patogenezie AGA. Potwierdzają to badania na mężczyznach z wrodzonym niedoborem 5αreduktazy u których nie dochodzi do łysienia.
Przyjęto, że głównym miejscem działania androgenów w mieszku jest brodawka włosa. Komórki te mają małą ilość receptorów AR o wysokim powinowactwie. Receptory te odpowiedzialne są za wrażliwość komórek na androgeny. Na owłosionej skórze głowy wrażliwość na androgeny i i rozmieszczenie AR są ograniczone do konkretnych regionów. Na tej podstawie tłumaczy się zazwyczaj słaby efekt androgenny w okolicy potylicznej.

Mieszki włosowe pobrane z tej okolicy i przeszczepione w łysiejące miejsce nie wykazują wrażliwości na androgeny i nie ulegają miniaturyzacji. A z kolei jeżeli z łysiejącego obszaru dokona się przeszczepu np. na łydkę mieszki te dalej wykazują tendencje zanikową. Wynika to z wrodzonej wrażliwości na androgeny.

 

 

Łysienie androgenowe u mężczyzn

Pierwsze objawy łysienia androgenowego pojawiają się u mężczyzn zwykle po okresie dojrzewania i prowadzą do utraty włosów o charakterystycznym obrazie. W obrazie histopatologicznym dochodzi do zmian w cyklu włosowym a także miniaturyzacji mieszka włosowego. Zaczyna się produkcja włosów delikatniejszych oraz krótszych. Na poziomie komórkowym miniaturyzacja mieszka włosowego postępuje w skutek redukcji objętości brodawki włosa w wyniku czego zmniejsza się liczba jej komórek.

Ryzyko wystąpienie tego typu łysienia u mężczyzny zwiększa się przy pozytywnym wywiadzie rodzinnym konkretnie kiedy stwierdzono podobne objawy u ojca lub u dziadka ze strony matki.

Łysienie androgenowe charakteryzuje się stopniową lokalną transformacją włosów w meszkowe, które mają krótką oraz cienką łodygę. Czas anagenu czyli fazy wzrostu włosa ulega skróceniu z 3-6 lat do miesięcy a nawet tygodni. Faza telogenu nie ulega zmiany a czasem jest wydłużona do 3 miesięcy. Przyczynia się to do procentowego wzrostu liczby włosów telogenowych. Zmienia się do z 5-10% do około 15-20%. Towarzyszy temu zwiększona utrata włosów. Łatwo wypadają one podczas takich czynności jak mycie czy czesanie.

 

Do dokumentowania łysienia typu męskiego służy skala Norwood

 

 

 

 

 

 

 

 

Łysienie androgenowe u kobiet

U kobiet różnice podatności pomiędzy mieszkami w obrębie jednostek włosowych przyczyniają się do ścieńczenia i rozlanego wypadania włosów w centralnej okolicy głowy owłosionej. Związane jest to z zastępowaniem jednostek mieszkowych złożonych z 3-4 włosów do jednostek jednowłosowych. Największe nasilenie występuje w części czołowej z zachowaniem linii czoła. U większości kobiet nie stwierdza się zwiększonego stężenia hormonów androgennych. Mówi się o występowaniu wrażliwości mieszków na samą obecność hormonów.

 

Do dokumentowania łysienia u kobiet służy skala Savin

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Leczenie łysienia androgenowego

Jak do tej pory nie została opracowana jedna terapia, umożliwiająca osiągnięcie pełnych sukcesów w przebiegu leczenia. Stwierdzone jednak zostało, że lepsze wyniki leczenia zostały osiągnięte przez pacjentów, w przypadku których problem został wcześnie zdiagnozowany. Im wcześniej zostanie włączona terapia i prawidłowa pielęgnacja tym większy odrost i lepszy efekt jesteśmy w stanie osiągnąć.

 

Leczenie łysienia androgenowego obejmuje kilka aspektów.

  • Prawidłowa pielęgnacja skóry. Jeśli łysieniu towarzyszy łupież, łojotok, stany zapalne należy wprowadzić odpowiednią kurację mającą zlikwidować problemy skórne. Zazwyczaj jest to kuracja uzupełniająca do właściwej kuracji hamującej proces łysienia, w przypadku zmian skórnych w bardziej zaawansowanym stanie jest to pierwszy krok kuracji. Należy pamiętać, że łysieniu androgenowemu bardzo często towarzyszy nasilony łojotok.
  • Wykluczenie innych czynników, mogących mieć wpływ na wzmożone wypadanie włosów, głównie badania z krwi.
  • Leczenie kierowane już na problem łysienia androgenowego- kuracja doustna, terapia zewnętrzna i zabiegi.

W artykule skupimy się na ostatnim punkcie. Leczenie łysienia androgenowego w przeważającej części opiera się na terapii zewnętrznej, czyli stosowanie różnego rodzaju ampułek, lotionów, koncentratów, które mają zminimalizować wypadanie włosów, stymulować podziały komórkowe w mieszku włosowym więc zwiększać odrost nowych włosów i najważniejsze zapobiegać miniaturyzacji mieszków włosowych.

 

Dostępne na rynku leki kierowane na łysienie androgenowe to:

  • Minoxydyl- jeden z dwóch środków zarejestrowany jako lek wskazany w leczeniu łysienia androgenowego, dostępny w dwóch stężenia 2 i 5%, jego działanie opiera się na poprawie krążenia w obrębie mieszka włosowego, niestety mogą pojawić się skutki uboczne takie jak hipertrichoza w obrębie twarzy, przejściowe łysienie telogenowe na początku kuracji, podrażnienie skóry.
  • Finasteryd, dutasteryd- doustny lek hamujący łysienie androgenowe, poprzez hamowanie działania 5alfa reduktazy, niestety kuracja niesie za sobą ryzyko skutków ubocznych.
  • Spironolakton, octan cyproteronu- leki kierowane do kobiet z problemem łysienia androgenowego, w rzeczywistości nie są one klasyfikowane w rekomendacjach na leczenie łysienia, jednak sporadycznie lekarze zalecają te środki. Leki te niosą za sobą wiele skutków ubocznych natomiast skuteczność jest kwestią indywidualną.

    • Jak widać leki stosowane w leczeniu łysienia androgenowego niosą ze sobą bardzo duże ryzyko skutków ubocznych (oczywiście jest to sprawa indywidualna jak organizm zareaguje na leki), w związku z tym są coraz rzadziej wybierane przez pacjentów. W takich przypadkach z pomocą przychodzi właśnie trychologia. Produkty trychologiczne charakteryzują się wysoką skutecznością i praktycznie brakiem skutków ubocznych.

     

    Preparaty do leczenie łysienia androgenowego opierają się na składnikach takich jak:

    • Palma Sabałowa (Serenoa repens)- Wykazano że Palma Sabałowa znacznie obniża poziom 5α reduktazy dzięki czemu jest zmniejszona transformacja testosteronu do dihydrotestosteronu w konsekwencji czego zapobiegamy miniaturyzacji mieszków i osłabiania włosów. Palma jest bogata w nasycony kwas laurynowy, który wykazuje silne działanie hamujące reduktazę.
    • Kora śliwy afrykańskiej (Prunus africana)- badania wykazały, że ekstrakty ze śliwy mają zdolność łączenia się receptorami androgenowymi, i wypierania DHT z tych wiązań, w konsekwencji zmniejsza się oddziaływanie DHT na mieszek włosowy. Ponadto izoflawony znajdujące się w ekstraktach wykazują działanie pobudzające wzrost włosów podobny do popularnego środka (minoksidilu).
    • Nienasycone kwasy tłuszczowe- wykazują działanie hamujące reduktazę, np kwas laurynowy (który znajdziemy we wspomnianej wcześniej palmie sabałowej), alfa i gamma linolenowy, linolowy czy oleinowy.
    • Rośliny takie jak: kanianka, korzeń pokrzywy, kurkuma, olej z pestek dyni, pluskwica groniasta, zielona herbata, grzyby Reishi- które również wykazują działanie hamujace enzym 5alfa reduktaze.

     

    Ponadto stosuje się surowce które mają poprawić krążenie, działać przeciwłojotokowi, przeciwzapalnie, antyoksydacyjnie, stymulować proliferację komórek włosa, takie jak:

    • Wyciągi roślinne- z arniki, kasztanowca, miłorząbu japońskiego, drzewa herbacianego, rozmarynu, tymianku.
    • Surowce roślinne, które wykazują działanie wydłużające fazę anagenu- krokosz karwierski, krwiściąg lekarski, olej z pestek winogron (bogate w izoflawony wspomniane wcześniej, proantocyjanidyny, )
    • Kapsaicyna- badania wykazały, że stymuluje ona czynnik wzrostu typu I, który pełni istotną funkcję w procesie wzrostu włosów,

     

    Prócz kuracji domowej, która jest podstawą w terapii łysienia androgenowego zaleca się również włączyć zabiegi. Do najskuteczniejszych zabiegów należą:

    • mezoterapia osoczem bogatopłytkowym,
    • mezoterapia igłowa,
    • karboksyterapia.

     

    Każdy przypadek wymaga diagnozy. Właściwa diagnoza gwarantuje 100% zatrzymanie łysienia oraz odrost włosów, które wypadły.

     

    Znalezienie sposobu na łysienie pomaga wielu osobom poczuć się lepiej. Ich utrata, zwłaszcza u kobiet, może powodować niską samoocenę. Wiele osób czuje się nieatrakcyjnymi i zakłopotanymi. Trycholog zaoferuje rozwiązania, które pomogą Ci czuć się i wyglądać lepiej.

    Jeśli chciałbyś poznać przyczyny Twojego łysienia oraz jak sobie z nim poradzić poniżej możesz dokonać rezerwacji dofinansowanego badania trychologicznego u specjalisty od włosów w całej Polsce.

     

    Rezerwacja wizyty

    Do końca czerwca badanie włosów finansowane z programu Zdrowe Włosy
        REZERWUJ WIZYTĘ >>    


     

    ZOBACZ RÓWNIEŻ


    Łysienie plackowate, objawy, przyczyny


    Wypadanie włosów, rodzaje, przyczyny


    Łysienie, rodzaje, przyczyny