Wypukłe, grudkowate wykwity o okrągłym kształcie, które pojawiają się na ciele, to tak zwane brodawki łojotokowe. Są zaliczane do łagodnych zmian nowotworowych i poza charakterystycznym wyglądem nie dają żadnych objawów. Najczęściej miejscem ich występowania jest tułów, ale obserwuje się je też na głowie, szyi i kończynach. Skąd się biorą, czy są groźne i jak się ich pozbyć?
Dlaczego powstaje brodawka łojotokowa?
Nie można wskazać jednej bezpośredniej przyczyny rozwoju tych zmian skórnych. Czasami wskazuje się predyspozycje genetyczne – większą liczbę brodawek zauważono u osób, u których w rodzinie występowały wcześniej. Za powstawanie łojotokowych narośli na głowie lub innych częściach ciała nie jest też odpowiedzialny żaden wirus ani bakteria. Nie są więc wynikiem infekcji, którą można zarazić się od innych. W ten sposób odróżnia się je na przykład od brodawek wirusowych (potocznie zwanych kurzajkami), których rozwój jest efektem zarażenia wirusem HPV.
Inne czynniki, które mogą zwiększyć prawdopodobieństwo wystąpienia tych zmian skórnych na głowie, to:
- wiek: obserwuje się je głównie u osób po 30. roku życia,
- inne choroby skórne wpływające na rogowacenie lub pracę gruczołów łojowych,
- częsta ekspozycja na słońce.
Z kolei płeć nie ma związku z częstotliwością pojawiania się łojotokowych narośli na skórze głowy i ciała.
Właściwości i cechy charakterystyczne
Brodawka sama w sobie nie powoduje bólu ani żadnych innych objawów, jednak jej podrażnienie (na przykład przez ubranie), może prowadzić do swędzenia skóry. Najbardziej charakterystyczna jest ich grudkowata postać – zmiany wyglądają jakby zostały “nałożone” na skórę. Brodawki łojotokowe na głowie i ciele rosną powoli wskutek procesów rogowacenia, a typowe dla nich nierówności i szczeliny są wynikiem nadbudowywania się sebum i resztek naskórka.
Zmiany czasem przybierają kolor skóry, barwę żółtawą albo różne odcienie brązu. Największy niepokój wzbudzić może narośl w kolorze ciemnobrązowym lub czarnym, ponieważ przywodzi na myśl zmiany złośliwe, na przykład czerniaka. Łojotokowa brodawka na głowie rozpoznawana jest poprzez badanie dermatoskopem ręcznym, w wyniku którego odróżnia się ją od nowotworu podstawnokomórkowego, raka kolczystokomórkowego lub wspomnianego już czerniaka.
Leczenie brodawki łojotokowej
Ze względu na łagodny charakter zmian nie wymagają one leczenia. Jednakże, jeśli występują w okolicach głowy lub innych widocznych miejscach, mogą być źródłem kompleksów lub dyskomfortu. Usunięcie warto rozważyć, jeśli brodawka narażona jest na częste potarcia i podrażnienia. W tym celu lekarz zaleca przeprowadzenie krioterapii, łyżeczkowania, elektrokoagulacji lub laseroterapii. Trzy ostatnie z nich wykonuje się w znieczuleniu miejscowym, a po usunięciu zmiany może pozostać blizna. Alternatywą dla zabiegów lekarskich jest leczenie farmakologiczne, które polega na miejscowym stosowaniu preparatów z kwasem salicylowym. Takie środki mają silne działanie złuszczające, kuracja jest jednak długotrwała.
